VİNÇ TEKNİK DÖKÜMANLARI
VİNÇ SEÇİMİNE İLİŞKİN TEKNİK BİLGİLER
FEM (Federation Europeenne de la Manutention)
Malzeme Yükleyici ve Stoklayıcı Ekipmanlarla ilgili Avrupa Federasyonu:
FEM Malzeme yükleme, kaldırma ve stoklama ekipmanlarına ait Avrupa imalatçılar derneğidir. Endüstrinin teknik, ekonomik ve politik ilgi alanlarını temsil eder. FEM iş kodları ve yönergeleri tesis ederek, teknik ilerleme ve emniyetli çalışmadaki gelişmeler konularında hizmet eder.
FEM Grupları ve Normları
FEM 9.511 (06.1986)Kaldırma ekipmanı serilerinin dizaynı için kurallar; mekanizmaların sınıflandırılması.
FEM 9.511/86'ya göre 9 ana grup vardır. FEM 9.511/86'ya göre FEM grupları 1Em 1Dm 1Cm 1Bm 1Am 2m 3m 4m 5m
FEM 9.511/86'e göre: 1Bm 1Am 2m 3m 4m ISO 4301/88'e göre: M3 M4 M5 M6 M7
FEM grubunun yüksek olması, daha fazla yükleme kapasitesinin olduğu anlamına gelmez, ancak operasyon modunda daha uzun süre çalışma ve operasyon çevriminde daha fazla maksimum yüklere ve dinamik kuvvetlere maruz kalabilme kabiliyetinin olduğu anlamına gelir. Dolayısıyla, yüksek FEM gruplu vinçlerde fiyatlar artar.
Ürünlerin testi için, FEM grupları ne olursa olsun ünitelere %10 dinamik, %25 statik aşırı yük uygulanır. Bu nedenle, "CE" sertifikalı kaldırma vinci için, vinçte fazla yük yüklenmemesini garanti edecek bir load-cell ünitesi olmalıdır.
FEM Grubu Seçim Tablosu
Yükleme Sınıfı
"t" Günlük Ortalama Çalışma Süresi
1 HAFİF Genellikle hafif ağırlıkları, sadece özel durumlarda (nadiren) maksimum yükleri kaldıran vinçler. < 2 2 - 4 4 - 8 8 - 16 > 16 2 ORTA Genellikle hafif yükleri, ancak sık sık da maksimum yükleri kaldıran vinçler. < 1 1 - 2 2 - 4 4 - 8 8 – 16 3 AĞIR Genellikle orta derecedeki ağırlıkları, ancak sık sık da maksimum yükleri kaldıran vinçler. < 0,5 0,5 - 1 1 - 2 2 - 4 4 – 8 4 ÇOK AĞIR Genellikle maksimum ve maksimuma yakın yükleri kaldıran vinçler. < 0,25 0,25 - 0,5 0,5 - 1 1 - 2 2 – 4 Mekanizma Grubu FEM 9.511/86 1Bm 1Am 2m 3m 4m ISO 4301/88 M3 M4 M5 M6 M7 Fasılalı Çalışma Oranı (%) FEM 9.683/95 25 30 40 50 60 Saatteki Kalkış Sayısı (h-1) FEM 9.683/95 150 180 240 300 360
FEM Grubu Hesaplaması
Bir kaldırma vincinin FEM Grubunun yüksek olması, daha fazla yük kaldırma kapasitesine sahip olduğu anlamına gelmez, ancak operasyon çevriminde daha uzun süre operasyon modunda çalışabilme kapasitesine sahip olduğu ve dinamik kuvvetlere ve maksimum yüklere çok daha fazla karşı gelebileceği anlamına gelir.
Örnek 1:
Kaldırma Kapasitesi
Q :
5000 kg.
Yükleme Sınıfı (çalışma koşullarına göre)
3 :
Ağır
Kanca Yüksekliği
H :
10 m
Saatteki Çalışma Sayısı
n :
7
Günlük Çalışma Saati
T :
8 saat
Kaldırma Hızı
Vh :
10 m/dak
"t" Günlük ortalama çalışma süresi tahmini değildir ve aşağıdaki gibi hesaplanır. Bu değer, kaldırma ünitesinin FEM grubunun belirlenmesi sağlar.
t =
2 x Kanca Yüksekliği x Saatteki Çalışma Sayısı x Günlük Çalışma Saati
60 x Kaldırma Hızı
t =
2 x H x n x T
60 x Vh
t =
2 x 10 x 7 x 8
= 1,87 saat
60 x 10
Tablodan, AĞIR Yükleme Sınıfında ve günlük çalışma süresinin ortalaması t=1,87 saat olan bir kaldırma ünitesi için FEM 2m mekanizma grubu bulunur.
Yükleme Sınıfı
"t" Günlük Ortalama Çalışma Süresi 1 HAFİF Genellikle hafif ağırlıkları, sadece özel durumlarda (nadiren) maksimum yükleri kaldıran vinçler. < 2 2 - 4 4 - 8 8 - 16 > 16 2 ORTA Genellikle hafif yükleri, ancak sık sık da maksimum yükleri kaldıran vinçler. < 1 1 - 2 2 - 4 4 - 8 8 – 16 3 AĞIR Genellikle orta derecedeki ağırlıkları, ancak sık sık da maksimum yükleri kaldıran vinçler. < 0,5 0,5 - 1 1 - 2 2 - 4 4 – 8 4 ÇOK AĞIR Genellikle maksimum ve maksimuma yakın yükleri kaldıran vinçler. < 0,25 0,25 - 0,5 0,5 - 1 1 - 2 2 – 4 Mekanizma Grubu FEM 9.511/86 1 Bm 1 Am 2 m 3 m 4 m ISO 4301/88 M 3 M 4 M 5 M 6 M 7 Fasılalı Çalışma Oranı (%) FEM 9.683/95 25 30 40 50 60 Saatteki Kalkış Sayısı (h-1) FEM 9.683/95 150 180 240 300 360
Örnek 2:
Kaldırma Kapasitesi
Q :
5000 kg.
Yükleme Sınıfı (çalışma koşullarına göre)
3 :
Hafif
Kanca Yüksekliği
H :
10 m
Saatteki Çalışma Sayısı
n :
7
Günlük Çalışma Saati
T :
8 saat
Kaldırma Hızı
Vh :
10 m/dak
"t" Günlük ortalama çalışma süresi tahmini değildir ve aşağıdaki gibi hesaplanır. Bu değer, kaldırma ünitesinin FEM grubunun belirlenmesi sağlar.
t =
2 x Kanca Yüksekliği x Saatteki Çalışma Sayısı x Günlük Çalışma Saati
60 x Kaldırma Hızı
t =
2 x H x n x T
60 x Vh
t =
2 x 10 x 7 x 8
= 1,87 saat
60 x 10
Tablodan, HAFİF Yükleme Sınıfında ve günlük çalışma süresinin ortalaması t=1,87 saat olan bir kaldırma ünitesi için FEM 1Bm mekanizma grubu bulunur.
Yükleme Sınıfı
"t" Günlük Ortalama Çalışma Süresi 1 HAFİF Genellikle hafif ağırlıkları, sadece özel durumlarda (nadiren) maksimum yükleri kaldıran vinçler. < 2 2 - 4 4 - 8 8 - 16 > 16 2 ORTA Genellikle hafif yükleri, ancak sık sık da maksimum yükleri kaldıran vinçler. < 1 1 - 2 2 - 4 4 - 8 8 – 16 3 AĞIR Genellikle orta derecedeki ağırlıkları, ancak sık sık da maksimum yükleri kaldıran vinçler. < 0,5 0,5 - 1 1 - 2 2 - 4 4 – 8 4 ÇOK AĞIR Genellikle maksimum ve maksimuma yakın yükleri kaldıran vinçler. < 0,25 0,25 - 0,5 0,5 - 1 1 - 2 2 – 4 Mekanizma Grubu FEM 9.511/86 1 Bm 1 Am 2 m 3 m 4 m ISO 4301/88 M 3 M 4 M 5 M 6 M 7 Fasılalı Çalışma Oranı (%) FEM 9.683/95 25 30 40 50 60 Saatteki Kalkış Sayısı (h-1) FEM 9.683/95 150 180 240 300 360
Karşılaştırma ve Sonuç:
Her iki örnekte de kapasite, kaldırma yüksekliği, kaldırma hızı gibi parametreler aynıdır. Ancak müşterinin çalışma koşullarına göre belirlenen "Yükleme Sınıfıları" farklıdır:
1 ci örnekte müşteri, genellikle orta derecedeki ağırlıkları fakat sık sık da maksimum ağırlıkları kaldırması gerektiğini belirtmiştir. Bu durumda Yükleme sınıfı "Ağır" olarak seçilmiştir. 2 ci örnekte ise müşteri genellikte hafif ağırlıkları, sadece özel durumlarda (nadiren) maksimum yükleri kaldırabileceğini belirtmiştir. Bu durumda ise Yükleme sınıfı "Hafif" olarak seçilmiştir. Dikkat edilirse, hesaplamalara girmeden önce Yükleme Sınıfının belirlenmesi büyük önem taşımaktadır. 2 ci örnekte parametrelerden birini, örneğin saatteki çalışma sayısının değiştiğini kabul ettiğimizde mesela n=14 olduğunda aynı hesaplamalara göre t=3.73 bulunur. Buna göre mekanizma grubu 1Am olarak tespit edilir.
upları ne olursa olsun ünitelere %10 dinamik, %25 statik aşırı